ANA SAYFA   >   BEEF & FISH   >   Denizlerin lezzetli ‘inci’si: İstiridye

Denizlerin lezzetli ‘inci’si: İstiridye

10 Temmuz 2014

Protein bakımından zengin, kolesterol içermeyen bir deniz kabuklusu istiridye… Pişirilerek de yenilebilir ama istiridyeyi çiğ yemek adettendir. İlk yemeye başladığınızda tadı pek hoş gelmese de alıştıktan sonra bir daha kolay kolay bırakamazsınız. Özel soslarla çok daha lezzetli ve iştah açıcı bir hale gelir…

Fotoğraflar: ALTAN AYKAN

Mekân: Park Fora

Yumuşakçalar şubesinin yassı solungaçlar sınıfından, ılık ve sıcak denizlerde toplu halde yaşayan çift kabuklu deniz hayvanlarıdır istiridyeler. Tıpkı midyeler gibi bulundukları yerde sabit kalır, yer değiştirmezler. Zaten ayakları da yoktur. Sadece kalp ve sinir sistemleri vardır ve solungaç solunumu yaparlar. İlk görüldükleri yer, Hindistan kıyılarıdır. Gemilere tutunarak Avrupa’dan Portekiz’e geldiler ve daha sonra istiridye çiftlikleri yaygınlaşınca da bütün Avrupa’ya yayıldılar. Yaşam süreleri 10 yıldan fazladır. Besin ortamı zengin bölgelerde 50 yıl kadar yaşayabilenleri de vardır.

Milyonlarca Yumurta
Bilinen 100 türü vardır, ancak sadece birkaç türü ticari amaçla üretilir. Bunlar arasında Amerika istiridyesi (virginia) ve Sydney kaya istiridyesi sayılabilir. Genellikle Atlas Okyanusu ve Kuzey Amerika’nın Büyük Okyanus kıyılarında rastlanan ‘virginia’ istiridyelerinin bazı türleri beşinci aya kadar erkek olarak yaşar, sonraki aylarda dişiye dönüşerek yumurtlamaya başlar. İstiridyeler gri bir toz biçiminde milyonlarca yumurta döker. Döllenme denizde olur. Döllenen yumurtalar birkaç gün içinde açılır, içinden çıkan larvalar bir-iki gün serbestçe yüzdükten sonra sert zeminlere tutunarak yapışır ve ömürleri boyunca aynı yerde kalırlar.

İstiridyeyi asıl değerli yapan içindeki incidir. Kabukları arasına kum veya kurt gibi yabancı maddeleri sedef salgısıyla örterek yaklaşık 2-3 yılda inci meydana getirir. Bir tek inci için bazan bin kadar inci istiridyesi açılır. Temiz olduğu ve bol besin taşıdığı için en iyi istiridyeler akıntılı sularda yetişir. Lağımlı sularda bulunan istiridyeler veba ve tifo hastalıklarına sebep olabilir. İstiridyelerin düşmanı çoktur, bu yüzden çok azı hayatta kalır. Deniz yıldızları, balıklar ve ahtapot gibi deniz canlıları istiridye ile beslenir. Ayrıca kirli sular da sayılarını azaltır.

Önemli Bir Besin Kaynağı
İstiridye, aynı zamanda dünyada çok yaygın biçimde tüketilen önemli bir besin kaynağıdır. Çiğ ya da pişirilerek yenebildiği gibi sonradan tüketilmek üzere konservesi yapılır ya da dondurularak saklanır. Önemli bir protein kaynağıdır, kolesterol içermez. Servis yapılırken mutlaka düzine ve katları olmasına dikkat edilir. Kıyı bölgelerindeki yerleşim alanlarında bulunan kabuk yığınlarından; insanların yüzyıllardan beri istiridye yemiş oldukları anlaşılmaktadır.

istiridye1Fırında Şarap Sosu

Malzemeler
Sarımsak
Tereyağı
Beyaz şarap
Maydanoz

Açılmış istiridyeler güveç kaba konduktan sonra üzerilerine ince kıyılmış sarımsak ve maydanoz ekleniyor. Daha sonra tereyağı ekleniyor, en son beyaz şarap eklenerek fırına veriliyor.

 

 

istiridye6

Kırmızı Acı Biber Sosu

Malzemeler
Sirke
Pulbiber
Sarımsak
Zeytinyağı

Malzemeler doğrandıktan sonra sirke ve zeytinyağı eklenerek blendırda eziliyor. Arzu edildiği kadar açılmış canlı istiridyeye dökülerek tüketiliyor.

 

 

istiridye2

Acı Yeşil Biber Sosu

Malzemeler
Acı yeşil biber
Sarımsak
Sirke
Zeytinyağı

Malzemeler doğrandıktan sonra sirke ve zeytinyağı eklenerek blendırda eziliyor. Arzu edildiği kadar açılmış canlı istiridyeye dökülerek tüketiliyor.

 

 

istiridye4

Sirke, Beyaz Soğan, Sarımsak Sosu

Malzemeler
Beyaz soğan
Sarımsak
Sirke
Zeytinyağı

Malzemeler doğrandıktan sonra sirke ve zeytinyağı eklenerek blendırda eziliyor. Arzu edildiği kadar açılmış canlı istiridyeye dökülerek tüketiliyor.

YORUM

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.